Foto: Miloš Marković
“Gorki smeh” je još jedno u nizu književnih večeri posvećenih kratkim formama, pre svega aforizmima, ali i kratkoj satiričnoj prozi i poeziji. Održano je kao deo ciklusa “Dani knjige” u Narodnoj biblioteci u Boru.
Kroz životne gorčine su nas smehom vodili poznati autori Milen Milivojević, profesor srpskog jezika i književnosti i Marina Raičević, profesor engleskog jezika, predstavivši svoja nova dela: “Majmune, budi čovek”, knjiga izabranih aforizama, autora Milena Milivojevića, i “Plovidba kroz grebene”, zbirka satiričnih pesama i priča, autorke Marine Raičević.
Iako je veče nazvano “Gorki smeh”, publika je osetila samo drugi deo ovog frazeologizma, tačnije osećala je sve vreme umeće šale naših autora koji kroz najkraće jezičke forme govore o različitim idejama, zapažanjima, zaključcima, iznetim u celostii, do tančina, tako da kao jedini komentar na izrečeno preostaje smeh.
Tako je autor Milen kroz samo jedan svoj aforizam – “Ne bežim od problema, ostajem u domovini”, dao objašnjenje i kakva je domovina, i da je hrabar te ne beži od problema, ali ujedno pokazuje i privrženost svojoj domovini.
Milenovo umeće umela je, osim borske publike, da prepozna baš cela domovina, ili bolje je reći sve dosadašnje domovine, s obzirom na to da je rođen u vreme nacističke okupacije. Afirmiše se još kao srednjoškolac objavljujući prve aforizme u listu “Ošišani jež” 1958.godine. Dobitnik je mnogobrojnih nagrada među kojima se izdvajaju nagrada “Radoje Domanović” za satiru koju dodeljuje Udruženje književnika Srbije, čiji je i član ujedno, nagradu za najboljeg pesnika jugoslovenske pesničke manifestacije “Mladi maj”.
Piše pesme, aforizme, prozne radove koji su objavljeni u brojnim zbornicima i antologijama i prevedeni na nekoliko stranih jezika. Pored objavljenih književnih radova, treba napomenuti da je i osnivač, i dugogodišnji urednik školskog lista “Jasmin” koji je 1974. godine proglašen za najbolji dečiji list tadašnje Jugoslavije po odluci žirija lista “Politika” u čijem su sastavu bila najveća imena književnosti, i to Branko Ćopić, Desanka Maksimović i Mira Alečković.
Na mirnu ali i melanholičnu plovidbu kroz grebene, protkanu satirom, iste večeri nas je vodila autorka zbirke satirično-humorističnih i satiričnih priča i pesama ”Plovidba kroz grebene” – Marina Raičević, profesorka engleskog jezika.
Njena proza je neka vrsta umetničke ispovesti sa dodatim i književno profilisanim likovima i situacijama.
Priča “Kašalj” je motivisana stvarnim životnim događajem autorke i velikim delom opisuje depresivnu epizodu sa kojom se borila. Marina umetnički uobličava situacije iz svakodnevice gde na suptilan i sofisticiran način ukazuje na sve veće nedostatke u društvu sa pojavom globalnih fenomena poput rijaliti-programa, masovnog konzumiranja video-igrica, nasilja u školi i neadekvatnog reagovanja na nasilje i uopšte sveukupnu devalvaciju društva i svim sferama.
Kaže da su joj velika inspiracija deca, naročito od kada radi u školi, i da u tim delima namenjenim dečijem uzrastu nema ni trunke ironije, niti gorčine, već samo blagog savetovanja, ali da, nažalost, ima mnogo više inspiracije da piše o ozbiljnim temama.
Podjednako dobra i u poetskoj i proznoj formi, ističe aforizam kao veoma bitnu formu, naglašavajući da nas, kao narod, nije održala pesma, već humor.
S obzirom na glavnu notu njenog stvaralaštva – satiru, gde se u pojedinim delima provlače opšta mesta iz Domanovićevog stvaralaštva, kaže da bi naša satira, kao i sam Domanović u prevodu na engleski bili delimično shvaćeni.
Kao pisac satire, ali i profesor engleskog jezika, izdvaja humorističku trupu “Monti Pajton”, seriju “Mućke”, i dela Oskara Vajlda koja obiluju aforizmima utkanim u sama dela, napominjući kroz osmeh da je engleski humor izvrstan za razliku od samih Engleza.
Zbirka “Plovidba kroz grebene” je Marinina šesta po redu knjiga, a pored pisanja umetničkih tekstova, bavi se i kreiranjem enigmatskog sadržaja, i pisanjem za dnevni list “Danas” i portal “Zelena učionica”, baveći se vaspitno-obrazovnim temama.
Dobitnik je prve nagrade na 15. Satira festu za priču “Dobro je…”, i prve nagrade za autorsku zagonetku na 15. Susretu enigmata Srbije u Valjevu.
