Foto: Izgradnja niskopa rudnika Čukaru Peki
BOR, (IST Media) Studija o proceni uticaja na životnu sredinu projekta izvođenja rudarskih radova na lokaciji Čukaru Peki kod Bora je na javnoj raspravi i javnom uvidu, objavilo je danas Ministarstvo zaštite životne sredine.
Javna rasprava i prezentacija Studije biće održani 5. februara u Boru.
Nosilac projekta, preduzeće Zijin/Rakita exploration doo iz Bora podneo je Ministarstvu zahtev za saglasnost na Studiju o proceni uticaja u okviru eksploatacije čvrstih mineralnih sirovina na lokaciji Čukaru Peki.
Kako se navodi u Studiji procene uticaja, trenutno se sprovode geološka istraživanja kako bi se utvrdile rezerve bakra i zlata, kao i ispitivanja inženjersko‐geoloških i hidrogeoloških karakteristika ležišta i okolorudnih stena. Projekat se nalazi u završnoj fazi ispitivanja tehničke i ekonomske izvodljivosti eksploatacije ležišta.
Na osnovu rezultata višegodišnjih geoloških i drugih tehničkih istraživanja i praćenja stanja životne sredine, u toku 2019. godine, Odeljenje za podzemnu eksploataciju Centra za projektovanje metaličnih mineralnih sirovina Instituta za rudarstvo i metalurgiju iz Bora izradilo je Studiju izvodljivosti eksploatacije ležišta Čukaru Peki – Gornje zone.
Kao rezultat pripremnih aktivnosti i zaključaka Studije izvodljivosti, investitor namerava da otvori rudnik podzemne eksploatacije bakra, zajedno sa pratećim postrojenjima za preradu rude i koncentrisanje minerala, kao i objektima za deponovanje jalovine.
Konačni proizvod rudarske proizvodnje predstavljao bi mešavinu koncentrata bakra sa visokim sadržajima zlata i srebra. U skladu sa rezervama rudarskog područja ležišta bakra i zlata Čukaru Peki, usvojen je očekivani kapacitet od 10.000 t dnevno, odnosno 3,3 Mt godišnje.
Projekat, kako se navodi u studiji, obuhvata podzemne rudarske radove, površinsku obradu i pripremu mineralnih sirovina, odlaganje jalovine, izgradnju drugih objekata i obezbeđivanje pomoćnih proizvodnih jedinica kao što su ventilacija, uklanjanje prašine, centralnu kontrolnu sobu i skladišta. Takođe obuhvata komunalne infrastrukturne sisteme i objekte kao što su snabdevanje i distribucija električne energije, vodosnabdevanje i odvodnjavanje, komunikacija, unutrašnji i spoljni transport, sisteme zaštite životne sredine.
– Predviđeni period izgradnje kapitalnih prostorija iznosi 2,5 godine, dok je vek eksploatacije 13 godina (uključujući 2 godine proizvodnje u početnoj fazi, 7 godina proizvodnje maksimalnim kapacitetom i 4 godine proizvodnje u završnoj fazi.
Piše da će se proizvodnja obavljati kontinualno 330 dana godišnje, u tri osmočasovne smene.
Plan rudarskih radova određen je u skladu sa odabranom metodom otkopavanja, planom transporta, planom prerade mineralne sirovine i planom odlaganja materijala i jalovih masa.
Kako se navodi u Studiji, uticaj podzemne eksploatacije ležišta Čukaru Peki na životnu sredinu ogleda se u:
1. Trajnom degradiranju zemljišta formiranjem odlagališta;
2. Promenama pejzaža i uništavanju ekosistema na površinama iznad ležišta;
3. Emisiji prašine u okolini flotacijskog jalovišta, koja traje dok je jalovište aktivno, i dok se ne izvede rekultivacija; Povećanom nivou buke u okolini usled raznih rudarskih aktivnosti
4. Usled miniranja;
a. Seizmička dejstva usled miniranja,
b. Produkata detonacije eksploziva.
5. Uticaj na kvalitet podzemnih i površinskih voda.
Procena uticaja na životnu sredinu u slučaju udesa
Po vrsta materijala koji se skladišti (eksploziv) na Projektu, uključujući i jalovišta, projekat Čukaru Peki može se klasifikovati kao seveso postrojenje nižeg reda i ima obavezu izrade Politike prevencije udesa.
Udesi koji se mogu desiti tokom izvođenja rudarskih radova su:
– Propuštanje brane piritnog koncentrata i/ili flotacijske jalovine;
– Ispuštanje opasnih supstanci;
– Eksplozija.
Inače, kako piše u studiji, područje Prostornog plana ukupne površine 4503,52 ha obuhvata delove katastarskih opština Slatina, Brestovac i Metovnica na području Grada Bora i njime su obuhvaćeni: rudnik – buduća jama sa ulazno-izlaznim tunelima i hodnicima, privremene deponije rudarskog otpada, objekti za preradu rude (drobilice, mlinovi, flotacija), odlagališta rudarskog otpada, magacini i skladišta, administrativno-upravni blok, saobraćajnice, energetska i druga infrastruktura i poljoprivredne i šumske površine.
Geološka istraživanja, kako se navodi, na prostoru Timočko-magmatskog kompleksa na prostoru Brestovac-Metovnica, započela je 2010. godine kanadska kompanija Reservoir Minerals i američka kompanija Freeport McMoRan Exploration. Rezultati istraživanja doprineli su inicijalnom otkriću ležišta na lokaciji Čukaru Peki, početkom 2012. godine.
Nakon sticanja 55% učešća u kapitalu kompanije Rakita, kompanija Freeport McMoRan Exploration je u julu 2012. godine postigla sporazum sa kompanijom Reservoir Minerals da bude isključivi operator projekta, odnosno da sama finansira troškove projekta do završetka Studije izvodljivosti.
Kompanija Reservoir Minerals je u januaru 2014. godine, objavila Prvi tehnički izveštaj o proceni mineralnih resursa na ležištu Čukaru Peki. U martu 2016. godine ista kompanija objavila je Preliminarnu ekonomsku analizu, koju je pripremila kompanija SRK Consulting, nezavisna rudarska i geološka konsultantska kompanija, a u skladu sa Nacionalnim Instrumentom 43-101 kanadske regulatorne agencije. Iste godine Reservoir
Minerals i kanadska kompanija Nevsun objavile su da su ušle u konačni sporazum o udruživanju.
U junu 2018. godine, kompanija Zijin Mining Group Co je izvršila kontrolu lokacije ležišta Čukaru Peki i krajem 2018. godine, od kompanije Nevsun, otkupila više od 90% akcija, čime je zvanično postala većinski vlasnik Gornje zone ležišta Čukaru Peki.
– Zainteresovana javnost može da izvrši uvid u sadržinu predmetne Studije svakog radnog dana i u prostorijama Gradske uprave grada Bora, u roku od 20 dana od dana objavljivanja ovog obaveštenja – objavilo je Ministarstvo.
Primedbe i mišljenja na Studiju o proceni uticaja na životnu sredinu se podnose u pisanom obliku i dostavljaju Ministarstvu zaštite životne sredine.
E-kapija
